Kütlesi ve hacmi olan canlı ve cansız her varlığa madde denir. Maddelerin katı, sıvı ve gaz hallerinde bulunduğunu biliyoruz. Farklı fiziksel hallerde bulunabilen tüm maddeler çok küçük yapılardan oluşmuşlardır. Maddeyi oluşturan ve maddenin özelliklerini taşıyan en küçük yapı birimine maddenin taneciği adı verilir.
Tüm maddeler tanecikli yapıdadır. Maddenin tanecikleri o kadar küçüktür ki en gelişmiş mikroskoplarla bile görülemez. Tanecikler bir araya gelerek maddeleri oluşturur. Örneğin görülmeyecek kadar küçük demir tanecikleri bir araya gelerek bir demir levhayı oluşturur.Sahile yaklaştıkça tek bir kara parçası gibi görünen kumun küçük taneciklerden oluştuğunu keşfederiz. Kumları elimize alırsak bunları daha iyi fark edebiliriz. Uzaktan tek parça gibi görünen sahildeki kumların dikkatli incelendiğinde çok küçük parçacıklardan oluşmuş olması maddenin tanecikli yapısını göstermektedir.
Çevremizde birçok aynı maddenin farklı özellikte olabileceğini de fark etmişsinizdir. Örneğin: buz, su ve su buharı aynı maddelerdendir. Bunlar aynı tür taneciklerden oluşmalarına rağmen fiziksel özellikleri farklıdır. Bir maddenin farklı fiziksel maddede olması maddenin tanecikli ve boşluklu yapasının değişmesinden kaynaklanmaktadır.
KATI MADDELERİN TANECİKLERİ:
Katı maddelerin tanecikleri çok sıkı ve düzenli bir şekilde birbiri ile temas halindedir ve tanecikleri arasındaki boşluk yok denecek kadar azdır. Bu nedenle katı maddenin tanecikleri sadece oldukları yerde titreşim hareketi yapar. Tanecikler arasındaki boşlukların çok az olması ve taneciklerin birbiriyle sıkı bir şekilde temas halinde olmaları nedeniyle katı maddeler sıkıştırılamazlar.
Dışarıdan bir etki olmadığı sürece katıların şekli değişmez.
 |
| Katı maddenin tanecikleri |
Sıvı haldeki maddelerin tanecikleri arasındaki boşluklar katılara göre biraz daha fazladır. Sıvılar yüksek basınçta çok az sıkıştırılabildiği için sıkıştırılamaz olarak kabul edilmektedir. Sıvı tanecikleri, titreşim hareketi yanında, dönme ve birbirleri üzerinden kayarak öteleme hareketi de yaparlar.Sıvıların belirli bir şekilleri yoktur;fakat belirli hacimleri vardır.
 |
| Sıvı maddenin tanecikleri |
 |
| Gaz maddenin tanecikleri |
